Na przebieg ciąży i rozwój płodu może mieć wpływ wiele czynników. Na przestrzeni ostatnich lat podkreśla się znaczącą rolę nieprawidłowej flory bakteryjnej dróg rodnych, która może być przyczyną późniejszych zakażeń wewnątrzmacicznych . Zakażenia wewnątrzmaciczne są częstymi przyczynami powikłań okołoporodowych u rodzących, płodów i noworodków odpowiedzialnymi za około 50 % przyczyn wystąpienia samoistnego porodu przedwczesnego.
Drobnoustroje mogą zakażać jajo płodowe w różny sposób:
- przez krew i łożysko w przypadku zakażenia ogólnego lub ognisk zakażeń objawowych lub bezobjawowych u kobiet w ciąży,
- drogą wstępującą z pochwy przez kanał szyjki macicy,
- przez ciągłość z ognisk zakażeń w jamie brzusznej.
Skutek oddziaływania zakażenia na płód zależy przede wszystkim od wieku ciążowego w którym następuje zakażenie, oraz od jego etiologii. W okresie organogenezy infekcje mogą prowadzić do uszkodzeń strukturalnych płodu, jego obumarcia i w konsekwencji do poronień, a w późniejszym okresie ciąży do powstania różnego rodzaju zaburzeń rozwojowych. Odległe następstwa zakażeń wewnątrzmacicznych ujawniają się w okresie noworodkowym, niemowlęcym, a także w okresie dzieciństwa i mogą objawiać się między innymi: opóźnieniem rozwoju psychoruchowego, zaburzeniami metabolicznymi (np. cukrzycą), skłonnościami do częstych chorób infekcyjnych dróg oddechowych, uszkodzeniami słuchu z głuchotą włącznie, oraz prawdopodobnie możliwością wystąpienia niektórych nowotworów - szczególnie hepatoma.
Zakażenie jaja płodowego jest często wynikiem zespołu objawów określanego jako
bacterial vaginosis (BV, waginoza bakteryjna). Częstość występowania bacterial vaginosis wynosi od 10% do 64% kobiet w wieku rozrodczym i dotyczy od 5% do 40% ciężarnych.
Wpływ na ryzyko porodu przedwczesnego może mieć również zakażenie
Chlamydia trachomatis, aczkolwiek doniesienia na temat wpływu zakażenia tą bakterią w czasie ciąży na przedwczesne odpływanie płynu owodniowego, wystąpienie samoistnego porodu przedwczesnego i urodzenie dziecka z małą masą urodzeniową (<2500 gramów), nie są jednoznaczne. Istniejące kontrowersyjne doniesienia na temat wpływu infekcji Ch. trachomatis na przebieg i wynik ciąży wynikać mogą z przyjęcia odmiennych metod diagnostycznych, doboru badanej populacji oraz okresu ciąży w którym obecność Ch. trachomatis jest analizowana.
W polskiej populacji odsetek kobiet ciężarnych z infekcją
Ch. trachomatis, ocenianą w wymazach z ujścia szyjki macicy przy pomocy metody immunofluorescencji bezpośredniej, wynosi do 20%.
Badania wykazały obecność infekcji wywołanej przez Chlamydia trachomatis u 44.2% ciężarnych z przedwczesnm odpływaniem płynu owodniowego (PROM) w porównaniu do 15% w grupie kontrolnej (bez PROM). Częstość występowania porodu przedwczesnego u kobiet z infekcją Chlamydia trachomatis wyniosła 16% w porównaniu do 7-10% u matek zdrowych.
Rezultaty różnych badań wskazują na silny związek wcześniactwa i zwiększonego ryzyka okołoporodowych schorzeń infekcyjnych matek i ich noworodków. Zakażenia okołoporodowe noworodków wzrastają z 1% u dzieci urodzonych o czasie nawet do 17% u wcześniaków urodzonych przed 28 tygodniem ciąży. Zwraca się uwagę, że szczególnie groźne są zakażenia GBS (Streptococcus grupy B) i Chlamydia trachomatis, doprowadzające do ciężkich schorzeń ze śmiertelnością sięgającą kilkudziesięciu procent. Należy pamiętać, że zakażenie matek Ch. trachomatis w okresie perinatalnym wiąże się ze znaczną zachorowalnością noworodków np. 73% dzieci matek z infekcją miało po urodzeniu zapalenie spojówek, a 20% zapalenie płuc.